ویراستار باید...
ویرایش چیست و ویراستار کیست؟
این سؤال جواب ساده‌ای ندارد. از نظر علمی ویرایش از ویراستن یا پیراستن آمده به معنای تمیز کردن، کوتاه کردن و به نوعی آماده کردن و بهتر ساختن. ویراستار هم کسی است که مطلبی را ویرایش می‌کند. البته گاهی ویراستار وظیفه انتخاب مطلب را نیز بر عهده دارد.
آیا نقش ویراستار در ایران و کشورهای دیگر متفاوت است؟
نقش ویراستار در ایران در مقایسه با کشورهایی که صاحب صنعت نشر هستند، بسیار متفاوت است. درایران وظیفه ویراستار تصحیح متن نویسنده است، که در مواردی به پوشاندن بی سوادی نویسنده تبدیل می‌شود. ولی در کشورهای دیگر این طور نیست. در آن جا ویراستار عملاً داستان را برای نویسنده نقد می‌کند و ایراداتش را به او گوشزد می‌کند و نویسنده موظف است، ویراستار را قانع کند یا اشکالات کار را برطرف سازد. در حقیقت ناشر کتابش را از ویراستار می‌خواهد. ویراستار، وقتش را برای اصلاح متن نویسنده تلف نمی‌کند. اما در کشور ما حتی برخی از نویسنده‌های صاحب نام که جوایز متعددی را هم کسب کرده‌اند، با اصول اولیه و ساده ی دستور زبان فارسی آشنا نیستند و قوائد نوشتن را نمی‌دانند. حتی به خود زحمت نمی‌دهند شیوه نگارش مشخصی را یاد بگیرند. به عنوان مثال بیشتر از هزار بار در متن نویسنده‌‌ها دیده‌ام که «را»ی علامت مفعول را در جای خود به کار نمی‌برند و حاضر هم نیستند یاد بگیرند که درستش چیست و غلطش کدام است. یا تفاوت بین گذاشتن و گزاردن.
مهم ترین ویژگی یک ویراستار چیست؟
ویراستار باید با سواد باشد و با دل و جان کار کند. یعنی هم به کارش مسلط باشد و هم علاقه‌مند.
به نظر شما متن غیرقابل ویرایش وجود دارد؟
البته. در حوزه ویرایش بخشی را به عنوان متن‌های غیرقابل ویرایش داریم. متن غیرقابل ویرایش، متنی است که ایراد زیادی دارد و با ویرایش درست نمی‌شود.
آیا این درست که چون ویراستارها به دنبال معایب هستند آدم‌های تلخ و عبوسی هستند؟
من این طور فکر نمی‌کنم. ویراستارها به‌دنبال عیب نیستند. مثل این که گفته شود منتقدها آدم‌های ایرادگیری هستند. ویراستارها، نکته سنج هستند و نکته سنجی با ایرادگیری و عیب جویی فرق دارد.
